علت شوره سر چیست ؟
شوره سر نوعی بیماری پوستی است که باعث ایجاد پوسته هایی روی سر می شود و ممکن است با خارش نیز همراه باشد. بیشتر مردم شوره سر را در مراحلی از زندگی خود تجربه کرده اند؛ اما معمولاً در سنین نوجوانی تا میانسالی شایع تر است. علت شوره سر می تواند عوامل مختلفی از جمله درماتیت سبورئیک، واکنش های آلرژیک، پسوریازیس و اگزما باشد. واکنش بیش از حد به مالاسزیا، مخمری که روی پوست سر ایجاد می شود، یکی از دلایل بروز درماتیت سبورئیک است. عوامل مختلفی خطر ابتلا به شوره سر را افزایش می دهند. از جمله مهم ترین آن ها می توان به سن فرد، شرایط آب و هوایی، سطح استرس، شرایط پزشکی و محصولات مو اشاره کرد. بهداشت نامناسب جزء این عوامل نیست؛ اما اگر فردی مو هایش را مرتب نشوید یا برس نکشد، پوسته ها بیشتر روی سرش قابل مشاهده هستند.
علت شوره سر
اغلب اوقات علت شوره سر مشخص نیست؛ اما برخی از عوامل آن شامل موارد زیر می شوند.
- درماتیت سبورئیک
افراد مبتلا به درماتیت سبورئیک، پوست تحریک شده و چرب دارند و بیشتر در معرض شوره سر هستند. در چنین مواقعی پوست فرد قرمز و چرب و پر از پوسته های سفید یا زرد خواهد بود.
این عارضه می تواند پوست سر، پشت گوش ها، ابرو ها، قفسه سینه و سایر بخش های بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
درماتیت سبورئیک بین افراد مبتلا به موارد زیر شایع تر است.
- پسوریازیس یا پسوریازیس پوست سر
- HIV
- آکنه
- روزاسه
- بیماری پارکینسون
- صرع
- وابستگی به الکل
- افسردگی
- اختلالات اشتها
- بهبودی پس از سکته مغزی یا حمله قلبی
- سیستم ایمنی ضعیف
- خستگی
- چاقی
مطالعه ای نشان داده است که 30 تا 83 درصد افرادی که HIV دارند، مبتلا به درماتیت سبورئیک هستند.
- برخی از بیماری های پوستی
به غیر از پسوریازیس، برخی از بیماری های پوستی مانند اگزما و درماتوفیتوز (نوعی بیماری قارچی) و درماتیت می توانند علت شوره سر باشند.
- مخمر
- مالاسزیا
شوره سر اغلب از مالاسزیا، قارچی که معمولاً روی پوست سر زندگی می کند و از روغن های ترشح شده از فولیکو های مو تغذیه می کند، سرچشمه می گیرد.
مالاسزیا معمولاً یک بیماری یا مشکل نیست؛ اما در برخی از افراد، سیستم ایمنی بیش از حد به آن واکنش نشان می دهد و باعث تحریک پوست سر می شود.
هنگامی که این سلول های اضافی پوست می میرند و می ریزند، با روغن مو و پوست سر مخلوط می شوند و شوره سر را ایجاد می کنند.
- شامپو و محصولات مراقبت از پوست
برخی از محصولات مراقبت از مو می توانند پوست سر را تحریک کنند و ممکن است علت شوره سر شوند. اگر فردی متوجه شد که محصولی باعث تحریک پوست او می شود، باید سعی کند از شامپوی ملایم تری استفاده کند.
برخی افراد می گویند که نشستن کافی می تواند باعث چربی موی سر و سلول های مرده پوست شود که این موضوع منجر به شوره سر می شود. برخی دیگر می گویند که شست و شوی زیاد روغن های طبیعی سر را از بین می برد.
شواهدی مبنی بر این که کدام یک از این ها درست است وجود ندارد. تعداد دفعاتی که یک فرد نیاز به شستن مو هایش دارد در افراد مختلف متفاوت است.
در حالی که محصولات خاص می توانند باعث تحریک و واکنش در برخی از افراد شوند، شامپو زدن مکرر معمولاً کمک کننده است.
سایر علت های شوره سر
- دمای شدید زمستان و احتمالا ترکیبی از هوای سرد و گرمای بیش از حد اتاق
- کم برس زدن مو زیرا برس زدن به حذف سلول های مرده پوست کمک می کند.
- عوامل و مشکلات هورمونی (در مردان شایع تر است.)
درمان شوره سر
اگر شوره سر و خارش شدید سر مداوم است، یا اگر علائم در حال بد تر شدن است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است یک مشکل اساسی را شناسایی کند.
برای شوره های خفیفی که علت خاصی ندارند، محصولات مختلف بدون نسخه می توانند به مدیریت پوسته پوسته شدن و خارش کمک کنند.
قبل از استفاده از شامپوی ضد شوره، افراد باید سعی کنند تا جایی که ممکن است پوسته های روی سرشان را از بین ببرند.
به آرامی از یک شانه یا برس مو برای از بین بردن پوسته ها استفاده کنید و سپس با شامپوی دارویی مو را بشویید. مراقب باشید که پوسته ها را خیلی تهاجمی پاک نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تحریک پوست سر بشود و شرایط را بدتر کند.
مواردی که باید به آن ها توجه شود!
اکثر شامپو های ضد شوره یا ضد قارچ حاوی حداقل یکی از ترکیبات زیر هستند:- کتوکونازول: یک ماده ضد قارچی که برای هر سنی مناسب است.
- سولفید سلنیوم: ماده ای که با کاهش تولید روغن های طبیعی غدد پوست سر به مدیریت شوره سر کمک می کند. همچنین خاصیت ضد قارچی دارد.
- زینک پیریتیون: ماده ای که رشد مخمر را کند می کند.
- قطران زغال سنگ: ماده ای که یک عامل ضد قارچی طبیعی دارد و می تواند تولید سلول های اضافی پوست را کاهش دهد. ممکن است حساسیت پوست سر به نور خورشید را افزایش دهد؛ بنابراین باید در بیرون از منزل از کلاه استفاده شود. قطران زغال سنگ می تواند در دوز های بالا سرطان زا باشد.
- اسید سالیسیلیک: ماده ای که به حذف سلول های اضافی پوست کمک می کند.
- روغن درخت چای: روغنی که در بسیاری از شامپو ها وجود دارد. خاصیت ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد. نتیجه پژوهشی پیشنهاد کرده است که شامپوی حاوی 5 درصد روغن درخت چای برای درمان شوره سر بی خطر و قابل تحمل است.
عوارض شوره سر
شوره سر به ندرت عوارضی به دنبال دارد و بیشتر افراد نیازی به مراجعه به پزشک نخواهند داشت. با این حال، گاهی اوقات شوره سر می تواند نشان دهنده یک وضعیت پزشکی جدی تر باشد.
در صورت وجود موارد زیر، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- علائم عفونت مانند قرمزی و حساسیت و یا تورم وجود داشته باشد.
- شوره سر شدید باشد و درمان خانگی کمکی نکند.
- علائمی از اگزما و پسوریازیس یا سایر بیماری های پوستی وجود داشته باشد.
- پوست شدیداً خارش داشته باشد.
گاهی اوقات ممکن است در اثر درمان شوره سر، عوارض ایجاد شود. اگر شامپو باعث سوزش شود، فرد باید محصول دیگری را امتحان کند.
راهکار هایی برای پیشگیری از شوره سر
