زمستان برای شما یادآور چه چیزهایی است؟ برف؟ باران؟ پالتو؟

بله؛ زمستان برای همه ما یادآور نزول بارشهای آسمانی، لباسهای پشمی، شومینههای گرم و شال و کلاه است. با این وجود، برای بسیاری از مردم، بهخصوص ساکنین شهر تهران، زمستان یادآور یک چیز دیگر هم هست: آلودگی هوا.

man and woman in air pollution

آلودگی هوا پدیدهایست که برای سالها گریبانگیر شهرهای بزرگ دنیا از جمله تهران بوده است و با توجه به رشد صنایع، همچنان معضلی جدی محسوب میشود. این معضل، تاثیرات جدی بر سلامت افراد میگذارد و میتواند برای سیستم تنفسی، سیستم عصبی، پوست و... خطرناک باشد.

پژوهشهای انجامشده توسط شرکت L’Oreal (بزرگترین کمپانی تولیدکننده محصولات آرایشی-بهداشتی)، تاثیر منفی آلودگی هوا بر سلامت مو را تایید میکنند.

آیا آلودگی هوا میتواند به سلامت مو لطمه وارد کند؟

هوای آلوده به دلیل دارا بودن هیدروکربنی موسوم به PAH، موجب تضعیف، ریزش و آسیب به ساختار مو میشود. از سوی دیگر، وجود رادیکالهای آزاد در هوای آلوده، علاوه بر تاثیرات منفی که بر پوست میگذارد، موجب آسیب به ساقه و سایر لایههای مو و در نهایت منجر به شکنندگی آن میشود.

hair drafts in bathroom

یکی دیگر از آسیبهایی که آلودگی هوا بر سلامت مو میگذارد، مربوط به وجود ذرات معلق بسیار ریزی موسوم به PM10 در هوای آلوده است. این ذرات با تاثیر بر سلولهای فولیکول-پوستی موجود در انتهای تار مو، به نام HFDPS ها، موجب اختلال در تولید پروتئین برای موها میشوند.


بیشتر بخوانید: آلودگی هوا چه تاثیری بر بیماری کرونا دارد؟


پژوهشها نشان میدهد که ذرات معلق PM10 موجب پایین آمدن سطح پروتئینهایی به نام "بتا کاتنین"، که مسئول اصلی رشد مو محسوب میشوند، میگردد. همچنین ذرات معلق موجود در هوای آلوده، موجب پایین آمدن سطح سایر پروتئینهای مربوط به رشد و حفظ کیفیت مو مانند سیکلین D1، سیکلین E و CDK2 میشود.

همچنین پژوهشهای دیگری از تاثیر آلودگی هوا بر افزایش شوره، خارش و قرمزی پوست سر حکایت میکنند.

چگونه از موهای خود در برابر آلودگی هوا مراقبت کنیم؟

1- سر خود را بپوشانید:

با توجه به اینکه ذرات موجود در آلودگی هوا از نظر میکروسکوپی، ذرات درشتی محسوب میشوند، پوشاندن مو در برابر آلودگی هوا میتواند در سلامت مو بسیار موثر باشد. در روزهای آلوده بهتر است از تردد در مسیرهای شلوغ پرهیز کنید و یا حداقل سر خود را با کلاه، دستمال یا هدبند بپوشانید.

جالب است بدانید که بستن موها هم میتواند موجب کاهش اثر مخرب آلودگی هوا بر موهای شما شود.

2- حقیقت: شستن مداوم سر بوسیله شامپو، موجب محافظت مو در برابر آلودگی نمیشود!

با توجه به اینکه آلودگی هوا موجب چرب شدن سریعتر موی سر و تمایل بیشتر به شستشو با استفاده از شامپو میشود، افراد غالباً تمایل دارند بصورت روزانه یا حتی بیشتر از یک بار در روز، موهای خود را با شامپو شستشو دهند.

woman is washing her hair by shampoo

شستشوی مو بوسیله شامپو موجب مقاومت بیشتر موها در برابر آلودگی نمیشود! علیرغم اینکه شستشوی سر با شامپو میتواند آلودگیهای نشسته بر پوست سر را پاک کند، روغن موجود در شامپوها، تولید طبیعی چربی پوست سر را کاهش میدهد که منجر به خشک شدن و آسیبپذیری بیشتر مو میشود.

بهتر است از شامپوها "به اندازه" استفاده کنید...

چگونه پی ببریم که از شامپو "به اندازه" استفاده میکنیم یا خیر؟

  • موهای خود را بهشکل معمول با شامپو شستشو دهید
  • تا هر چند روز که "پوست سر حساس نشود یا به خارش نیفتد"، از شامپو استفاده نکنید
  • تعداد روزهای بدون شامپو را حساب کنید و آن را منهای یک کنید. این عدد نشان میدهد که چند روز یک بار باید از شامپو استفاده کنید

لازم به ذکر است که هنگام استفاده از شامپو بهتر است که آن را با آب رقیق کنید.

3- از شامپوهای مناسب استفاده کنید:

با توجه به تعداد بیشمار شامپوهایی که در بازار به شما پیشنهاد میشود، انتخاب شامپو کاری بسیار دشوار است که در بیشتر اوقات با نتیجه مطلوب همراه نمیشود. بیشتر افراد نمیتوانند شامپوی مناسب موهای خود را انتخاب کنند و معمولاً هرچندوقت یکبار شامپوی خود را عوض میکنند.

چه شامپویی برای مراقبت در برابر آلودگی هوا مناسب است؟

  • قیمت متوسط کافیست:

با توجه به گستره قیمتی بسیار وسیع شامپوها، باید بدانید که ارزان یا گران بودن شامپو، بهتنهایی هیچ چیزی را اثبات نمیکند. گاهی قیمت بالای شامپوها صرفاً مربوط به هزینه برند است و لزوما نشاندهنده کیفیت شامپو نیست.گاهی اوقات قیمت بالای شامپو بهدلیل ویژگیهایی است که لزوما برای مراقبت از مو ضروری نیست. مثلا در بیان ویژگیهای شامپوی بدون SLS (سولفات)، بعضاً اغراق میشود. واقعیت این است شامپوهایی که این ویژگی را ندارند، صرفا بهدلیل وجود سولفات در ترکیبات آنها شامپوهای بدی محسوب نمیشوند و پرداخت هزینه بالاتر برای شامپوی بدون SLS همیشه ضروری نیست.

در رابطه با قیمت شامپو، شامپوهای رنج قیمتی متوسط گزینههای بهتری هستند و استفاده از شامپوهای بسیار ارزانقیمت یا بسیار گرانقیمت توصیه نمیشود.

  • شامپوهای مخصوص استخر:

شامپوهای مخصوص استفاده بعد از شنا در استخر، دارای ترکیباتی برای مراقبت از مو در برابر برخی عناصر فعال مانند نمکهای کلر و مس هستند. ترکیبات موجود دذ این شامپوها میتوانند در برابر ذرات موجود در هوای آلوده هم از موی سر محافظت کنند.

  • آنتی اکسیدان:

شامپوهای سرشار از آنتی اکسیدان، بهترین گزینهها برای مراقبت از مو در برابر آلودگی هوا هستند. آنتیاکسیدانها از آسیب رادیکالهای آزاد موجود در هوای آلوده، به موی سر، جلوگیری میکنند.

رادیکالهای آزاد مولکولهای واکنشپذیری هستند که میتوانند مستقیماً به ساختار سلولی، چربیهای سلولی، پروتئینها و DNA آسیب وارد کنند.


بیشتر بخوانید: تفاوت بیماری پسوریازیس و سرطان پوست | انواع، علائم و درمان


4- از حالتدهندههای مو استفاده نکنید:

hair gel

با وجود کمکی که موادی مانند اسپری، ژل، حالتدهنده، براقکننده و حجمدهنده مو به زیبایی موهای شما میکنند، استفاده از این مواد به دلیل ترکیب سنگینی که دارند توصیه نمیشود. این مواد موجب جذب بیشتر آلودگی به موی سر میشود و در روزهای آلوده به هیچ عنوان توصیه نمیشود.

5- موها را درست شانه کنید:

اگر تعداد تار موهای گیرکرده در شانه شما هر روز بیشتر میشود، احتمالا میتوانید آلودگی هوا را مقصر بدانید. مواد موجود در هوای آلوده موجب شکنندگی و کوتاه شدن تار مو میشود. از سوی دیگر، نحوه شانه زدن و حالت دادن به موها هم مسأله مهمی است که اکثراً به آن توجه نمیشود.

woman brush hair

شانه زدن مو همیشه باید از قسمت انتهای مو، به آرامی صورت گیرد و از شانه زدن آسیب زننده به پوست سر یا کشیده شدن تار مو خودداری کنید. همچنین گرمای ناشی از سشوار و اتوی مو میتواند موجب آسیب رساندن به تارهای موی سر شود. تا جای ممکن بهتر است برای خشک کردن یا حالت دادن به مو از این ابزار استفاده نشود.

حداکثر دمای اتوی مو و وسایل خشککننده: 140 درجه سانتیگراد

6- مرطوبکنندههای مو را فراموش نکنید:

از آنجا که آلودگی هوا موجب خشکی بیش از حد موهای شما و تضعیف آن میشود، مرطوب نگاه داشتن مو یکی از راههای موثر تقویت و محافظت از مو در برابر هوای آلوده است. استفاده از ماسک موی مرطوبکننده سریعترین راه برای مرطوب کردن موهای شماست.

از سوی دیگر، استفاده از روغنهایی مانند روغن "جوجوبا"، هم موجب رطوبت و هم تقویت لایه هیدرولیپد مو میشود.

منابع:

1- www.independent.co.uk
2- www.wellandgood.com
3- www.jovees.com
4-www.shape.com


بیشتر بخوانید: