مراقبت از زخم سوختگی

سوختگی ممکن است به دلایل مختلفی مانند تماس با آب جوش، بخار داغ، ظروف گرم و غیره به وجود بیاید. سوختگی یکی از درناک ترین مسائلی است که برای انسان ممکن است رخ دهد. اگر دچار این مشکل شدید، لازم است در وهله اول آن را خنک کنید و در ادامه به پزشک مراجعه کنید تا مراقبت از زخم سوختگی را با توجه به دو عامل بسیار مهم 1) درجه سوختگی 2) درصد سوختگی، برایتان انجام دهند.

اگر مراقبت از زخم به درستی صورت گیرد و اقدامات لازم انجام شود، ممکن است هیچ ردی از سوختگی بر جای نمانده و پوستی صاف مثل روز اول پیدا کنید، اما اگر این اتفاق به درستی صورت نگیرد، ممکن است جای آن تا سال های زیادی بر روی پوستتان باقی بماند. (گرچه میزان ماندگاری آن به مدت زمان سوختگی و عمق آن بستگی دارد) در ادامه مطلب قصد داریم با معرفی انواع مختلف سوختگی ها و نحوه مراقبت از آن ها به شما در این راه کمک کنیم.

انواع سوختگی

همان طور که ذکر کردیم، مراقبت از زخم سوختگی به نوع آن بستگی دارد. همچنین لازم به ذکر است که نوع آن نیز با توجه به عمق سوختگی، میزان و شدت گرم بودن، مدت زمان تماس با جسم داغ و عوامل این چنینی، به سه نوع کلی تقسیم می شوند که در ادامه هر یک را بررسی خواهیم کرد.

سوختگی نوع اول

این مدل سوختگی تنها بر روی اولین لایه پوست که اپیدرم نامیده می شود، تاثیر گذاشته و به آن آسیب می رساند. این آسیب جزئی ممکن است موجب قرمزی، تورم و حساسیت پوست شود که تنها با مراقبت از زخم سوختگی، آسیب های ناچیز آن بر طرف خواهد شد. به عنوان مثال می توانیم به یک آفتاب سوختگی جزئی اشاره کنیم که تنها کمی قرمز شده و با تورم یا پوسته پوسته های خشک خود را نشان خواهد داد. سوختگی های درجه ۱ به سادگی داخل خانه قابل درمان است و هیچ مشکل جدی برایتان به وجود نخواهد آورد. تنها لازم است با بررسی نحوه مراقبت از زخم سوختگی، از آن ها مراقبت کنید.

سوختگی درجه دو

در این نوع سوختگی علاوه بر لایه اپیدرم، لایه درم نیز دچار سوختگی شده و آسیب جدی می بیند. از علائم سوختگی درجه دوم لازم است به درد، تاول، ورم و قرمزی اشاره کنیم. از مهم ترین علائمی که در تمام سوختگی های درجه دوم شایع هستند، می توان به تاول اشاره کنیم که درد بسیاری را نیز برایتان به ارمغان خواهد آورد، حتی اگر تاول موجود بر روی زخم بترکد، موجب خونریزی و ترشح نیز خواهد شد. اگه مراقبت از زخم سوختگی را به درستی به جا بیاورید، درمان آن حدود ۱ تا ۳ هفته به طول می انجامد. در سوختگی های درجه دو ممکن است علاوه بر تاول و قرمزی شاهد تغییر رنگ پوست خود نیز باشید. درمان این سوختگی ها به سادگی درجه ۱ نیست، بلکه ممکن است به پانسمان یا پماد های مخصوص احتیاج داشته باشید. همچنین طول دوره درمان آن بسیار طولانی تر از درجه ۱ بوده و ممکن است جای کمی بر روی پوستتان باقی بگذارد.

سوختگی درجه سه

این مدل سوختگی علاوه بر سوزاندن دو لایه اپیدرم و درم، ممکن است ماهیچه ها، تاندون ها یا استخوان های زیرین را نیز بسوزاند. در سوختگی درجه ۳ خبری از تاول نیست، بلکه پوست شما چرمی شکل، سیاه و خاکستری رنگ خواهد شد. همچنین در برخی موارد هیچ دردی احساس نخواهید کرد، زیرا تمام عصب های زیرین پوست نیز سوخته و از بین رفته اند. جهت مراقبت از زخم سوختگی درجه ۳ لازم است به سرعت اقدام کنید، زیرا درصد عفونت آن ها بسیار بالا می باشد. اغلب با پیوند پوست آغاز خواهد شد. پوست پیوند خورده نیز از روی قسمت های سالم بدن شما برداشته شده و موجب درمان سوختگی خواهد شد. از آن جایی که درمان سوختگی درجه ۳ دشوار می باشد و عمق سوختگی بسیار زیاد است، بعد از گذشت چند ماه نیز ممکن است شاهد جای آن بر روی پوستتان باشید و برآمدگی آن را بر روی پوستتان احساس کنید.

مراقبت ها

• پماد و پانسمان: نوع پماد و پانسمان از جانب پزشک انتخاب خواهد شد. جهت مراقبت از زخم سوختگی، لازم است پاسمان ها به طور دقیق و با دقت بالا تعویض گردند. هنگام تعویض آن نیز می توانید با دقت پوستتان را شست و شو داده و مواد قبلی را پاک کنید و در ادامه از یک پانسمان تمیز بر روی پوستتان استفاده کنید. به طور کلی مقداری خونریزی هنگام تعویض پانسمان کاملا عادی می باشد که در صورت کم بودن، جای هیچ نگرانی وجود ندارد.
• محصولات جدید: همچنین امروزه جهت مراقبت از زخم سوختگی شاهد محصولات و پانسمان های جدید هستیم که احتیاجی به تعویض مداوم ندارند. به همین دلیل است که از درد و خونریزی جلوگیری خواهند کرد.
• پیوند پوست: این درمان برای سوختگی درجه ۳ مورد استفاده قرار گرفته و پوست مرده را با پوست سالم بدن شما جایگزین خواهند کرد.
• مرطوب کردن پوست: هنگامی که سوختگی پوست شما در حال بهبودی می باشد، می توانید با مرطوب کردن آن با استفاده از کرم های مرطوب کننده به این روند سرعت بالا تری بدهید و جهت بهبود سوختگی تلاش کنید.

اقدامات فوری لازم بعد از سوختگی

1. حذف عوامل سوختگی: ابتدا برای جلوگیری از سوختگی لازم است مصدوم را خیلی سریع از منطقه نا امن خارج کرده و تمام عوامل آتش زا را از بین ببرید. به عنوان مثال آتش را با پتو خفه کنید یا به وسیله آب آن را خاموش کنید.
2. حذف لباس ها: در ادامه لازم است لباس ها و وسایل قابل اشتعال را به طور کامل حذف کنید. اما به هیچ عنوان لباس هایی که به سوختگی چسبیده اند را از زخم جدا نکنید تا آسیب جدی تری نبینند.
3. خنک کردن زخم: در ادامه مراقبت از زخم سوختگی لازم است آن را با استفاده از آب ولرم خنک کنید. به هیچ عنوان از یخ، آب یخ یا مواد چربی مانند کره بر روی زخم استفاده نکنید.
4. گرم نگه داشتن فرد آسیب دیده: مصدوم را گرم نگه دارید تا دچار مشکل نشود، همچنین اگر صورت یا چشم ها آسیب دیده اند، مصدوم باید سعی کند کاملا صاف بنشیند.
5. مراجعه به بیمارستان: در نهایت در مواقع اورژانسی لازم است خیلی سریع به بیمارستان مراجعه کنید و از پزشک متخصص کمک بخواهید.