علائم دیابت در کودکان، عوارض و روشهای درمان
بیماری دیابت در سالهای گذشته شیوع زیادی داشته و به یکی از نگرانیهای مهم در سطح جهانی تبدیل شده است که گروههای سنی مختلفی را درگیر میکند. کودکان نیز به این بیماری مبتلا میشوند و این موضوع موجب میشود تا آگاهی از علائم دیابت در کودکان اهمیت داشته باشد. در این مطلب همراه ما باشید تا همه چیز را درباره دیابت کودکان معرفی کرده و روشهای تشخیص و درمان آن را بررسی کنیم و در انتها به این سوال پاسخ دهیم که آیا درمان قطعی دیابت در کودکان امکانپذیر است؟
انواع دیابت در کودکان و علت ایجاد آن
به طور کلی بیماری دیابت دارای دو نوع است؛ یعنی دیابت نوع 1 و نوع 2. در دیابت نوع 1 که عوامل وراثتی در ایجاد آن دخیل هستند، تولید هورمون انسولین مختل میشود. این هورمون وظیفه تامین گلوکز برای سلولها را بر عهده دارد و نبود آن موجب تجمع گلوکز در خون و بیماری دیابت میشود. هورمون انسولین در غده لوزالمعده ایجاد شده و انرژی سلولها را با انتقال گلوکز تامین میکند. اختلال غده لوزالمعده و عدم تولید انسولین منجر به دیابت نوع 1 میشود که این بیماری در کودکان اتفاق میافتد.
عامل ابتلا به دیابت نوع 2، شیوه زندگی یعنی پرخوری، کم تحرکی، اضافه وزن و چاقی است و عوامل ژنتیکی در ابتلا به آن کمتر دخیل هستند. این نوع بیماری به دیابت بزرگسالان معروف است اما در سالهای اخیر افزایش وزن در کودکان و عدم رعایت شیوههای زندگی سالم موجب شده است تا کودکان نیز به دیابت نوع 2 مبتلا شوند که البته کمتر شایع است.
علائم دیابت در کودکان
بیماری دیابت در کودکان با علائم مختلفی همراه بوده که ممکن است دارای تفاوتهایی در گروههای سنی باشد؛ البته تفاوت اصلی علائم، مربوط به نوع دیابت است. به خاطر داشته باشید که علائم دیابت در کودکان زیر 3 سال را باید جدی گرفت.
علائم دیابت نوع 1 در کودکان
اصلیترین علائم دیابت در کودکان زیر 3 سال شامل افزایش دفعات ادرار، خستگی، تشنگی و کاهش وزن بی دلیل است. دیابت نوع 1 در کودکان و نوجوانان با علائم زیر همراه خواهد بود:
- خستگی مفرط
- تاری دید
- احساس تشنگی و نوشیدن حجم زیاد آب
- احساس گرسنگی مداوم
- افزایش دفعات و تکرر ادرار
- کاهش وزن بی دلیل
- تحریکپذیری عصبی
علائم دیابت نوع 2 در کودکان
دیابت نوع 2 نیز در کودکان با علائمی مختلفی شناخته میشود که علائم دیابت در کودکان۶ سال و دیگر کودکان به شرح زیر است:
- افزایش تشنگی
- احساس خارش در اطراف اندام تناسلی
- کاهش وزن ناگهانی و بی دلیل
- تکرر ادرار به خصوص در شب
- خستگی مفرط
- خشکی چشم و تاری دید
- کاهش سرعت بهبود زخمها
- علائم پوستی دیابت در کودکان مانند ایجاد لکههای تیره و مخملی
عوارض ابتلا به دیابت در کودکان
همانطور که میدانید بیماری دیابت باید کنترل شود و در صورت عدم درمان خطرناک خواهد بود. در این بخش عوارض بیماری دیابت در کودکان را معرفی میکنیم.
کتواسیدوز دیابتی در کودکان
در شرایطی که ماده اصلی مورد نیاز سلولها یعنی گلوکز تامین نشود، بدن به ناچار از بافتهای چربی برای تامین انرژی استفاده میکند. نتیجه مصرف چربی، تجمع کتون در خون است که بخشی از آن از طریق ادرار دفع خواهد شد. تجمع زیاد این ماده در بدن موجب مسمومیت شده و خطرناک است و به آن کتواسیدوز دیابتی میگویند که دارای علائم زیر است:
- احساس گیجی
- خشکی شدید دهان
- حالت تهوع و استفراغ
- درد شکمی
- افزایش ادرار
- پوست خشک یا برافروخته
- احساس بوی میوه در دهان
عوارض ابتلا به دیابت نوع 2 در کودکان
عوارض ابتلا به دیابت نوع 2 و عدم درمان به موقع در کودکان شامل موارد زیر است زیرا سرعت پیشرفت این بیماری زیاد خواهد بود.
- احتمال افزایش فشار خون و کلسترول خون
- ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی
- بیماری کلیوی
- بیماری چشمی
نحوه تشخیص دیابت در کودکان
برای تشخیص دیابت در کودکان پزشک ممکن است انجام آزمایشهای مختلف را تجویز کند:
- آزمایش قند ناشتا در کودکان
- آزمایش قند خون تصادفی با دستگاه گلوکومتر
- تست هموگلوبین گلیکوزیله (A1C)
در صورت تشخیص دیابت میتوان با انجام آزمایشهایی مانند بررسی آنتی بادیها، آزمایش ادرار یا خون برای بررسی وجود کتون و آزمایش خون ناشتا، نوع دیابت 1 یا 2 را مشخص کرد.
درمان دیابت در کودکان
متاسفانه درمان قطعی دیابت در کودکان وجود ندارد اما میتوان با روشهای مختلفی بیماری را کنترل نمود تا کودک با عوارض خطرناک ناشی از دیابت مواجه نشود. یکی از مهمترین نکات برای کمک به درمان دیابت، اندازهگیری مدوام سطح قند خون بدن است که این کار را میتوان با استفاده از دستگاه تست قند خون در منزل نیز انجام داد.
در بیماری دیابت نوع 1 با تزریق وریدی انسولین، مقادیر مورد نیاز این هورمون را در بدن تامین میکنند تا قند خون کنترل شود. در کنار تزریق انسولین، رژیمهای غذایی مناسب بیماران دیابتی و فعالیتهای ورزشی برای کنترل بیماری مفید خواهد بود.
در دیابت نوع 2 دیگر تزریق انسولین انجام نمیشود، زیرا هورمون انسولین در بدن تولید شده است. در این نوع بیماری مصرف داروهایی مانند متفورمین یا لیراگلوتاید انجام میشود. همچنین تلاش برای کنترل وزن، رژیم غذایی مناسب و ورزش به این بیماران توصیه خواهد شد.
نکات مهم در رفتار با کودکان دیابتی
اگر کودک شما از بیماری دیابت رنج میبرد، فراموش نکنید که نحوه برخورد و رفتار شما اهمیت زیادی داشته و میتواند به کودک کمک کند:
- بهجای منع کردن کودک از خوردن تمامی تنقلات، به دنبال خوراکیهای مناسب برای دیابت باشید.
- راجب بیماری دیابت با کودک صحبت کنید و با مخفی کردن موضوع، موجب آزار بیشتر او نشوید، چراکه کودک شرایط غیر عادی خود را متوجه میشود!
- با سختگیری و نگرانیهای بیجا شرایط کودک و ناراحتیهای او را بیشتر نکنید.
- با کودک خود صحبت کنید و با برقراری ارتباط و گوش دادن به صحبتهای او و محبت کردن، کمک کنید تا ناراحتی کودک از عوارض این بیماری و نخوردن برخی خوراکیها کمتر شود.
- اطلاعات مرتبط با بیماری دیابت را به کودک یاد دهید تا بهتر خود را با این موضوع وفق دهد.
- در رابطه با تزریق انسولین با کودک حرف بزنید تا متوجه شود، با وجود آنکه تزریق آمپول سخت و دردناک است، اما برای سلامتی او لازم خواهد بود.
بررسی میزان قند خون
همانطور که گفته شد با پایش منظم میزان قند خون میتوان روند بیماری در کودکان را بررسی نمود که اهمیت زیادی دارد. خوشبختانه علاوه بر آزمایش قند خون، انواع دستگاه تست قند خون نیز تولید شدهاند تا بتوان میزان قند خون را بهطور مرتب اندازهگیری کرد.
دستگاه تست قند خون نیز انواع مختلفی دارد اما مهمترین نکته در خرید آن، کیفیت محصول است. بدین منظور برای خرید دستگاه تست قند خون باید به فروشگاههای معتبر مراجعه کرد. سایت درمان کالا یک فروشگاه اینترنتی معتبر است که شما میتوانید برای خرید تجهیزات پزشکی به این سایت مراجعه کنید. از مزایا خرید از این فروشگاه میتوان به کیفیت محصولات، ارسال کوتاه مدت و قیمت کمتر در مقایسه با دیگر فروشگاهها اشاره کرد.